Yöneticilere Altın Öğütler

İslam tarihinin önemli şahsiyetlerinden biri olan Gazali, Müslüman idarecilerde bulunması gereken özelliklere dair bir eser bırakmış miras olarak.

“Yöneticilere Altın Öğütler” adını taşıyan eser, devlet adamları için bir siyasetname, yöneticiler için kılavuz, eğitimciler için bir rehber olma hüviyeti barındırıyor. Devlet adamları ve yöneticilerde bulunması gereken hususları sade bir dille okuyucuya aktarıyor.

Selçuklu Sultanı Melikşah’a yazıldığı rivayet edilen eser, en küçük toplumsal müessese olan aileden başlayıp devlet adamlarına kadar, ictimaî anlamda halkın bütününe hitap edebilen bir muhtevaya sahip. İman ve itikat esaslarıyla başlayan eser, devlet ve iktidarın devamını sağlayacak adalet ve siyaset mekanizmasına dair, hikâyelerle süslenmiş örnekler içeriyor. Kendisine yapılan “aklın değerini azalttı” eleştirilerini haksız çıkarırcasına, “aklın şerefi ve fazileti” diye ayrıca bir bölüm hazırlayan Gazali, “akılsız din yaşanmaz” diyor.

İnsanlık tarihi boyunca idareciliğiyle ün salmış şahsiyetlerin hayatından örneklerle desteklenen kitap, ibretlik hikâyelerle okuyucuya nasihatlerde bulunuyor.

Dört şeyi yanından ayırma

Yöneticiye “Dört şeyi yanından ayırma” diye tavsiyede bulunuyor Gazali: “Akıl, adalet, sabır ve haya. İçinizdeki hasedi ve kibri; göğsünüzü daraltan cimriliği ve düşmanlığı yok edin. Sizden önce yaşayan hükümdarlar çekip gittiler; sizden sonra gelecek olanlar ise size ulaşamadılar. Siz bütün zamanlarda hükümdarların sevdiği, müştak olduğu bir lider olmaya çalışın.”